معرفی چند ساز خاص

گسیلوفون

این ساز سابقه ای بسیار قدیمی داشته و در ابتدا در کشورهای آسیایی معمول بوده و از قرن پانزدهم میلادی به اروپا برده شده است. در شکل ظاهری عبارت است از سطحی (درون جعبه ای ذوزنقه ای شکل یا آزاد) که بر روی آن نوارهای چوبی به طول های مختلف از چپ به راست به تدریج کوتاه تر، معمولا در کنار هم چیده شده و قیطانی آنان را نگهداشته است. در ردیف نزدیکتر به نوازنده، نوارهای چوب منظما در کنار یکدیگر چیده شده اند و در ردیف دورتر یکبار دو و یکبار سه نوار قرار گرفته و بین هر گروه دو یا سه تایی فاصله ای به اندازه یک نوار است (این ترتیب عینا مانند شستی های پیانو است که در آن «نوارهای نزدیک» به صورت شستی های سفید و نوارهای دورتر به صورت شستی های سیاه به نظر می رسند). گسیلوفون را با دو یا چند میله نازک چوبی از چوب بید یا شمشاد سبک و قابل انحنا با سری کروی می نوازند.

گلوکن شپیل

کم و بیش به طور کامل شبیه به گسیلوفون است، با این تفاوت که نوارهای تولید کننده صوت فلزی است و صدای آن بسیار زنگوارتر از گسیلوفون است. این ساز به شکل های مختلف ساخته می شود و جدیدترین نوع آن به شکل جعبه ای است که بر روی پایه (یا روی میز) قرار می گیرد.

ویبرافون

سازی است تقریبا شبیه گسیلوفون و از آن جدیدتر، از ریشه ای آفریقایی که پایه آن به جعبه محکم شده است و در زیر هر نوار (آلومینیومی) لوله ای فلزی است که نقش تقویت کننده ارتعاش نوار مربوطه را دارد. در سر هر لوله صفحه ای کار گذاشته شده که حول محور خود می چرخد و به این ترتیب هوای لوله بسته و باز می شود. گاه این صفحه ها با برق کار می کند و سرعت گردش شان نیز حساب شده است.

ماریمبافون

سازی است چدید به سال 1915 الی 1920 در آمریکا ساخته شده و عینا شبیه به ویبرافون است با این تفاوت که نوارهای آن معمولا از چوب سخت و سنگین ساخته می شود.

ناقوس

عینا شبیه به ناقوس کلیسا است و از دسته سازهای بدون ارتفاع معین و زنگوار است و به اندازه های مختلف ساخته می شود.

ناقوس قاب دار لوله ای

متشکل است از یک چهار چوب پایه دار و از ضلع فوقانی، در دو ردیف لوله، ردیف جلو نت های دیاتونیک («دو»، «ر»، «می»،...) تا یک اکتاو و در ردیف عقب تر فواصل کروماتیک، ما بین نت های پیشگفته، آویزان است، با یک چکش فلزی به سر لوله ها می کوبند و صوت آن یک اکتاو است.

گردآورنده: سپیدخت حکیمی

مجله زونکن