- شرایط متقاضیان تاسیس باشگاه ورزشی
تاسیس باشگاه‌های ورزشی مطابق شرایطی است که در «آیین‌نامه اجرایی قانون اجازه تاسیس باشگاه ورزشی و ورزشگاه توسط مردم با نظارت دولت» مصوب 1370/10/15 با اصلاحات و الحاقات بعدی پیش‌بینی شده است. هر چند اصطلاح «باشگاه ورزشی» ممکن است باشگاه‌های متمول و پرحاشیه فوتبال را به ذهن متبادر کند، اما تاسیس باشگاه‌های ورزشی کوچک مثل باشگاه‌های بدنسازی نیز مشمول این قانون است. تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی واجد شرایط می‌توانند بر اساس «قانون اجازه تاسیس باشگاه ورزشی و ورزشگاه توسط مردم با نظارت دولت» باشگاه ورزشی و ورزشگاه تاسیس کنند.
متقاضیان تاسیس باشگاه ورزشی باید واجد این شرایط باشند:متدین و دارای التزام عملی به دین مبین اسلام یا یکی از ادیان رسمی کشور؛ اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی؛ نداشتن هر گونه سابقه سوء در امور سیاسی، اعتقادی، اخلاقی و محکومیت‌های مؤثر؛ داشتن توان تامین فضا و امکانات لازم متناسب با رشته ورزشی مربوط؛و دارا بودن مالکیت اعیانی ملکی که فعالیت باشگاهی در آن تجویز شده است. ضوابط فنی و وسایل و ادوات لازم شامل وسایل ورزشی و مانند آن، برای فعالیت در هر رشته ورزشی از سوی وزارت ورزش و جوانان تعیین می‌شود.
- شرایط صدور پروانه فعالیت باشگاه‌های ورزشی
پس از آنکه درخواست تاسیس باشگاه ورزشی به انضمام مدارک مربوط و تکمیل فرم تقاضا به اداره کل ورزش و جوانان استان تسلیم شد، اداره‌های کل ورزش و جوانان استان‌ها موظف‌اند حداکثر ظرف دو هفته از تاریخ تسلیم تقاضا، امکانات معرفی‌شده از سوی متقاضی را بازدید و بررسی کنند و گزارشی دقیق از ویژگی‌های ملک و امکانات آن به ضمیمه درخواست متقاضی برای بررسی و اظهار نظر هیات موضوع ماده 5 آیین‌نامه اجرایی «قانون اجازه تاسیس باشگاه ورزشی و ورزشگاه...» بفرستند. تایید هیات مذکور در ماده 5 برای تاسیس و فعالیت هر باشگاه ورزشی لازم و ضروری است.
پروانه باشگاه‌های ورزشی و مجوز ساخت ورزشگاه پس از تایید هیات مذکور، مرکب از معاون حقوقی و امور مجلس وزارت ورزش و جوانان، مدیر کل دفتر ارزشیابی نظارت و بازرسی و مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی وزارت ورزش و جوانان و دو نفر منتخب سرپرست وزارت ورزش و جوانان، از سوی اداره کل ورزش و جوانان استان صادر خواهد شد. مدت عضویت افراد منتخب سرپرست وزارت ورزش و جوانان در هیات مزبور دو سال بوده و انتخاب مجدد آنان مجاز است. دبیرخانه هیات موضوع ماده 5 آیین‌نامه در معاونت حقوقی، امور مجلس و استان‌ها وزارت ورزش و جوانان فعال است و هم‌اکنون این هیات با 9 عضو به وظایف خود رسیدگی می‌کند.
- امتیازات ویژه برای باشگاه‌داران
وزارت ورزش و جوانان می‌تواند با هماهنگی مراجع مربوط، اراضی تحت اختیار خود را که متعلق به دولت است یا در اجرای تبصره 10 قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1368 به آن سازمان واگذار شده است، با رعایت قانون محاسبات عمومی، از طریق انعقاد قرارداد، با هدف تاسیس ورزشگاه به اشخاص حقیقی و حقوقی اجاره دهد و وجوه حاصل را به حساب درآمدهای کشور واریز کند. قراردادهای اجاره‌ای که به این طریق منعقد می‌شود، علاوه بر سایر شرایط و ضوابط معمول، باید متضمن این شرایط نیز باشد:
ممنوعیت حق انتقال کلی یا جزئی مورد اجاره به دیگری، مگر با موافقت وزارت ورزش و جوانان؛ حق تجدیدنظر درباره مال‌الاجاره زمین هر 3 سال یک‌بار از طریق جلب نظر کارشناس رسمی؛ممنوعیت حق انتقال کلی یا جزئی اعیان احداثی تحت هر عنوان، مگر با اجازه وزارت ورزش و جوانان؛ و حق فسخ قرارداد اجاره برای سازمان در مدت قرارداد در صورت ناتوانی مستاجر برای ساخت و تکمیل ورزشگاه یا تخلف از مقررات سازمان.
این امتیاز در قالب عقد اجاره واگذار خواهد شد و صاحب پروانه باشگاه ورزشی موظف است قبل از انحلال باشگاه، کمک‌ها و امکانات دریافتی را به تشخیص سازمان تربیت بدنی برگرداند.
- برخورد با باشگاه‌های متخلف
در صورتی که مسئولان باشگاه ورزشی (صاحب پروانه) مطابق «آیین‌نامه اجرایی قانون اجازه تاسیس باشگاه ورزشی و ورزشگاه توسط مردم با نظارت دولت» و دستورالعمل‌های سازمان تربیت بدنی عمل نکنند یا برخلاف آنها عمل کنند، این تصمیمات در مورد آنان اتخاذ می‌شود: اخطار کتبی، اخطار کتبی با درج در پرونده، تغییر مدیر باشگاه، تعطیل موقت باشگاه تا دو ماه و لغو پروانه. شدیدترین مجازاتی که برای برخورد با باشگاه‌های متخلف پیش‌بینی شده، لغو پروانه است. به همین دلیل، این مجازات و تعطیل موقت باشگاه تا دو ماه فقط به تشخیص هیات موضوع ماده 5 و پس از تأیید سرپرست وزارت ورزش و جوانان اتخاذ می‌شود.
در سایر موارد، اتخاذ تصمیم با ادارات کل ورزش و جوانان استان‌ها خواهد بود. در خصوص تعطیل موقت یا لغو پروانه، دارندگان پروانه باشگاه‌ها می‌توانند در جلسات هیات موضوع ماده 5 بنا به دعوت قبلی شرکت کنند. در مورد مجازات‌های خفیف‌تر، بدون حضور دارندگان پروانه تصمیم‌گیری می‌شود. انحلال باشگاه به تقاضای مسئولان باشگاه، روش دیگری برای خاتمه دادن به حیات یک باشگاه ورزشی است. چنانچه دارنده پروانه تصمیم به انحلال باشگاه داشته باشد، مکلف است یک ماه قبل از انحلال، موضوع را با ذکر دلایل، به اداره کل تربیت بدنی استان مربوط اعلام کند تا اقدام لازم به عمل آید.
ضوابط فنی و وسایل و ادوات لازم شامل وسایل ورزشی، برای فعالیت در هر رشته ورزشی از سوی وزارت ورزش و جوانان تعیین می‌شود.مدت عضویت افراد منتخب سرپرست وزارت ورزش و جوانان در هیات باشگاه ورزشی دو سال بوده و انتخاب مجدد آنان مجاز است.وزارت ورزش و جوانان می‌تواند با هماهنگی مراجع مربوط، اراضی تحت اختیار خود را که متعلق به دولت است، با رعایت قانون محاسبات عمومی، اجاره دهد.انحلال باشگاه به تقاضای مسئولان باشگاه، روش دیگری برای خاتمه دادن به حیات یک باشگاه ورزشی است.