تفاوت سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای از موارد قابل بحث در حوزه تخلفات الکترونیکی است که در سال های اخیر به میزان قابل توجهی افزایش یافته اند. با افزایش استفاده عموم مردم از فضای مجازی و اینترنتی فعالیت سایت های متخلف نیز افزایش یافته است. در این حوزه مباحثی مانند سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای مطرح می شوند که از جنبه های مختلفی با هم تفاوت دارند. در واقع گستره کلاهبرداری های رایانه ای بسیار وسیع تر از سرقت رایانه ای است و تخفات متعددی شامل این حوزه می شوند.
سرقت رایانه ای چیست؟
برای بررسی دقیق تر تفاوت سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای بد نیست به مفاهیم کلی هر یک از این تعاریف بپردازیم. به طور کلی به ربایش و ربودن اموال دیگری سرقت گفته می شود. اما مفهوم آن در حوزه های الکترونیکی و رایانه ای کمی متفاوت می شود. در این خصوص به ربایش کلیه داده های فیزیکی و غیر فیزیکی نیز سرقت گفته شده و در قانون مجازات مختلفی برای آن تعیین می شود. به طور مثال مجازات نقدی این جرایم بین یک تا دو میلیون تومان تعیین شده و مجازات حبس آن بین نود روز تا یک سال تعیین می شود.
سرقت رایانه ای شامل داده های بسیاری می شود. در صورتی که رمز کارت بانکی شما توسط افراد متخلف ربوده شود، سرقت رایانه ای اتفاق می افتد. همچنین در مواردی که فایل های تصویری و انواع فیلم ها و عکس های خصوصی شما ربوده شوند، این نوع سرقت انجام شده است. در این نوع سرقت، داده های ربوده شده صرفا اموال افراد نیستند؛ هر گونه اطلاعات، داده های شخصی و... جزو داده های فرد محسوب می شوند و دسترسی غیر مجاز به آن ها سرقت تلقی خواهد شد. این روش سرقت اغلب از راه دور و از روش های اینترنتی انجام می گیرد.
شرایط انجام سرقت رایانه ای
تفاوت سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای به شرایط اجرای این دو مقوله نیز مربوط می شود. برخی از شرایط اجرای این قبیل جرایم را در زیر مشاهده می کنید:
- فردی که مرتکب سرقت رایانه ای می شود، سو نیت قبلی و عمد در عمل خود دارد.
- داده های سرقت شده در این روش کلاهبرداری به فرد دیگری مربوط می شوند.
- این قبیل جرایم در محیط سایبری و الکترونیکی انجام می شوند.
- در این زمینه از وسایل الکترونیکی مانند تلفن همراه و رایانه ای استفاده شده و سرقت های رایانه ای با استفاده از این دستگاه ها صورت می گیرند.
به نقل از پایگاه خبری نشان آنلاین : با پیشرفت استفاده از فضای مجازی، قوانینی در این زمینه وضع شده اند؛ بر مبنای این قوانین، هر کس با استفاده از دستگاه های مخابراتی و رایانه ای، اقداماتی برای پخش فیلم و عکس خصوصی دیگران انجام دهد، به گونه ای که از فرد مقابل هتک حیثیت شود، مجرم شناخته خواهد شد. به موجب این جرم، مجازات نقدی و غیر نقدی برای افراد در نظر گرفته می شود.
مجازات نقدی این جرایم شامل پرداخت 5 تا 40 میلیون ریال جریمه به فرد آسیب دیده است. همچنین حکم زندان از سه ماه تا 2 سال برای این افراد صادر می شود. در برخی پرونده ها، به تشخیص قاضی هر دو مجازات نقدی و غیر نقدی برای مجرم اعمال خواهد شد.
کلاهبرداری رایانه ای چیست؟
حامد اسکندری وکیل شیراز در راستای تعریف تفاوت سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای اینگونه بیان می کند که: رسیدگی به جرایم تعیین شده برای هر یک از این مباحث نیز اهمیت دارد و وجه تمایز مهمی در میان این دو مقوله ایجاد می کند. در واقع سرقت رایانه ای یکی از زیر مجموعه های کلاهبرداری رایانه ای محسوب می شود. کلاهبرداری های رایانه ای در دنیای امروز جرم انگاری شده اند و برای هر یک از آن ها جرایم به خصوصی مشخص می شود. اعمالی از قبیل تغییر دادن، محو و یا ایجاد داده ها و مختل کردن سازمان های مختلف، وجوه نقدی، اموال، امتیازات و... جرم انگاری شده و مشمول کلاهبرداری رایانه ای می شوند.
جزای این جرایم اغلب نقدی بوده و بین 2 تا 10 میلیون تومات متغیر است. در صورتی که فردی یک سایت غیر قانونی و جعلی برای قرعه کشی راه اندازی کند و افراد دیگر از طریق درگاه های بانکی موجود در این سایت پول پرداخت کنند، کلاهبرداری رایانه ای اتفاق می افتد.
شرایط اجرای کلاهبرداری رایانه ای
برخی ار رفتارهایی که در میان کلاهبرداری های رایانه ای دسته بندی می شوند و شرایط لازمه برای اجرای این کلاهبرداری ها را ایجاد می کنند به شرح زیر می باشند:
- ایجاد اختلال در سیستم سامانه های مختلف یکی از مهمترین جرایم و کلاهبرداری های رایانه ای به شمار می رود که در سال های اخیر به میزان بالایی اتفاق افتاده اند. در صورتی که افراد با ایجاد اختلال در سامانه های مختلف برای خود به کسب امتیاز بپردازند، عملی غیر قانونی انجام می گیرد.
- عمل ورود به سیستم های اطلاعاتی نیز یکی از مهمترین جرایم و کلاهبرداری های رایانه ای محسوب می شود. به طور مثال در صورتی که فردی به سیستم اطلاعات یک بانک وارد شده و اقدام به واریز پول به حساب خود یا دیگران نماید، به این قبیل جرایم مرتکب می شود.
- ایجاد هر گونه توقف غیر مجاز در دسترسی به اطلاعات در هر سامانه ای نیز جرم تلقی می شود و در میان کلاهبرداری های رایانه ای قرار می گیرد.
- از بین بردن و حذف اطلاعات موجود در هر سیستم نیز در میان این جرایم رایانه ای دسته بندی شده و شرایط وقوع کلاهبرداری های رایانه ای را به وجود می آورد. به طور مثال شخصی با ورود به اطلاعات بانکی و حذف اطلاعات درج شده، اقساط و بدهی های بانکی از بین می برد و این یک جریم رایانه ای محسوب می شود.
تفاوت کلاهبرداری و سرقت رایانه ای
هر گونه عملیات متقلبانه به عنوان کلاهبرداری رایانه ای در نظر گرفته می شود. این اعمال سبب گول خوردن فرد قربانی می شوند و به این ترتیب خسارات متعددی را به او وارد می کنند. برای سرقت رایانه ای نیازی به فریب خوردن افراد نیست و با روش های مستقیم انجام می شود. به این ترتیب مهمترین تفاوت سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای آشکار می رود. روش پیگیری شکایت در خصوص هر یک از این جرایم یکسان است و بر اساس قوانین موجود در عرصه های سایبری به این دسته از جرایم رسیدگی خواهد شد.
- به نقل از پایگاه خبری تحلیلی رستانیوز : در صورتی که فردی با استفاده از سیستم های مخابراتی و رایانه ای، تصاویر مستهجن و خلاف عرف جامعه را انتشار دهد، و از این طریق زمینه فساد را در جامعه فراهم کند، به حبس از 3 ماه تا 2 سال محکوم شده و ملزم به پرداخت جریمه نقدی خواهد بود. بسته به نوع پرونده، مجرم به یکی از این دو مجازات و یا هر دو محکوم می شود.
- در صورتی که فرد این عمل را به عنوان شغل و حرفه خود انجام دهد، مجازات او شدیدتر اعمال می شود؛ در برخی از پرونده های انتشار تصاویر خصوصی، فرد مجرم مفسد فی الارض شناخته خواهد شد.
نکات مهم جرایم رایانه ای
در بررسی تفاوت سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای، نکات مهمی مورد توجه قرار می گیرند که در نظر گرفتن آن ها در راستای اقدامات موثر برای پیشبرد بهتر پرونده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برخی از این نکات را در زیر مشاهده می کنید:
- در سرقت رایانه ای اغلب خبری از محتوا و داده های فیزیکی نیست. در این روش بیشتر، اطلاعات و داده های الکترونیکی مد نظر سارقان و کلاهبرداران قرار دارند.
- این داده ها از هر نوع جنسی می توانند باشند؛ از اطلاعات نوشتاری گرفته تا ارزها و پول های دیجیتالی.
- در جرایم رایانه ای، کلیه اقدامات به صورت محرمانه صورت می گیرند و علیه حریم خصوصی افراد انجام می شوند که جرم تلقی می شود. در این زمینه دیگر جنبه مالی جرایم مورد توجه قرار نمی گیرند.
برای ثبت شکایت علیه این دسته از جرایم باید به دفاتر قضایی مراجعه کرده و ثبت شکواییه خود را به صورت قانونی انجام دهید. در این خصوص حتما از نظرات وکلای این عرصه نیز بهره مند شوید.
جمع بندی
در این گزارش در خصوص مقایسه سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای اطلاعاتی را بررسی کردیم و روش انجام هر یک از این جرایم را شرح دادیم. در صورتی که شما هم با چنین مشکلاتی رو به رو شدید، برای جلوگیری از پیش روی سارقان و کلاهبرداران اینترنتی شکایات مورد نظر را در دفاتر مربوطه به ثبت برسانید. مقایسه سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای نتایج حقوقی بسیاری را برای شما شفاف سازی می کند. به همین خاطر توصیه می کنیم، برای کسب آگاهی بیشتر این مقاله را به صورت کامل مطالعه نمایید.
منبع اصلی این گزارش وب سایت حامد اسکندری https://behtarinvakileshiraz.ir/ بهترین وکیل شیراز می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به این سایت مراجعه کنید.