در دهه های اخیر، به قصد آموزش موسیقی به کودکان و تعالی درک و احساس این هنر و عوامل متشکله آن در ایشان و فراهم کردن وسایل اجزائی به آن شکل که این اجزا به صورت بازی های دسته جمعی درآید، به پیشنهاد آهنگ سازان بزرگ دنیا و استادان تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان، یک سری سازهای موسیقی، به ویژه سازهای ضربی، به مقیاس های کوچکتر برای کودکان ساخته شده است. تعداد این سازها در مجموع زیاد است. در این متن به مهمترین آنها می پردازیم.
طبل بزرگ
ابعاد آن تقریبا همان نسبت ابعاد طبل بزرگ معمولی است، اما در مقیاس کوچکتری. چوب های کوبنده آن نیز به همین مقیاس کوچکتر ساخته شده است. در هر گروه ارکستر، ممکن است از این ساز بیش از یکی، به اندازه های مختلف، به کار رود.
طبل کوچک
کمی کوچکتر از طبل کوچک بزرگسالان است.
تیمپانی
به دو شکل استوانه ای و کاسته ای ساخته شده و هر دو شکل به مقیاس های متناسب، کوچکتر از تیمپانی معمولی است. از این ساز معمولا در هر گروه ارکستر دو تا سه عدد، و گاه بیشتر، به اندازه های مختلف به کار می رود.
سنج
در دو نوع تکی و جفتی، تکی برای آویزان کردن و بدان کوفتن، و جفتی برای کوفتن به یکدیگر، به مقیاس کوچکتر از سنج معمولی بزرگسالان به کار می رود.
مثلث
در هر ارکستر، چند عدد به اندازه های مختلف.
لوله و میله های چوبی
1- جفتی برای کوفتن به هم
2- لوله ای که بر سطح خارجی آن شیارهائی کنده کاری شده و با میله ای چوبی، در جهت طولی، به سرعت روی آن کشیده می شود.
گسیلوفون
1- یک ردیف نوار چوبی، حاصل کننده اصوات گام (های مختلف) به اندازه های متفاوت
2- دو ردیفه، مانند شستی های سفید و سیاه پیانو. ردیف نزدیکتر مانند شستی های سفید پیانو، حاوی نت های دیاتونیک، ردیف دورتر، مانند شستی های سیاه پیانو، حاصل کننده اصوات کروماتیک بینابینی.
متالوفون
عینا مانند گسیلوفون است، با این تفاوت که نوارهای آن فلزی (و دقیقتر گفته شود: فولادی که روی آن آب نیکل داده شده،) است.
ساز بادی-چوبی
فلوت ساده و بدون کلید برای برخی گروه های ارکستر.
نویسنده: سپیدخت حکیمی
مجله زونکن